Galatasaray’ın Şampiyonluk Şansı Üzerine… (Biraz matematik, biraz istatistik)

Ligin ilk yarısı tamamlandı. Pek çok taraftar takımlarının puan kayıplarından ve sıralamadaki yerinden hoşnut değil. Muhtemelen Başakşehir taraftarları hariç. Onlar da ne kadar kalabalıksa artık. Bazı taraftarlar da bu puan bizi şampiyon yapar mı yapmaz mı diye merak ediyorlar ve açıkçası ben de bunlardan biriyim.

Rakamlarla fazla haşır neşir olan ve onlara fazlaca güvenen biri olarak, geçmiş geleceğin aynasıdır ilkesine yaslanıp, geçmişte ne olmuş, nasıl olmuş bir bakayım dedim.  2000-2001 sezonundan bu yana ilk yarı ve sezon sonu rakamlarına baktım. Yorum ve değerlendirmelerimi paylaşıyorum.

•  İlk yarıyı lider bitirmek ne kadar önemli ? Son 17 sezonda ilk yarıyı lider bitiren takımlar 8 kez (% 47) ipi önde göğüslemişler. Bunu başaranlar 3’er kez FB ve GS ile 2 kez de BJK. 9 kez de ilk yarıyı lider bitirenler şampiyon olamamışlar. Lider bitirdiği halde şampiyon olamayanlar arasında 3 kez FB, 2 kez Sivas ve birer kez de GS, BJK, Trabzon (tartışmalı sezon) ve Başakşehir bulunuyor. Geçen yıl Başakşehir’in ilk yarıyı lider bitirmesine karşın şampiyon olamadığını hatırlayalım.
• İlk yarıyı ikinci veya üçüncü bitirenlerin şampiyonlukları. Bu dönemde ilk yarıyı ikinci bitiren 4 takım (% 24) şampiyon olmuş. İki kez FB, birer kez de GS ve BJK. Yine dört sezonda da ilk yarıyı üçüncü bitiren 4 takım (% 24), 1 kez FB, 2 kez GS ve 1 kez de Bursa şampiyon olmuşlar. İkinciler şampiyon olurken 1 - 8 puan farkı, üçüncüler şampiyon olurken de 1 - 9 puan farkı kapatabilmişler.
• Ya diğerleri. Son 17 sezonda ilk yarıyı dördüncü veya beşinci bitiren hiçbir takım şampiyon olamamış. Sadece bir kez, 2008-09 sezonunda BJK ilk yarıyı 6’ncı bitirmesine karşın 6 puan farkı kapatarak şampiyon olmuş.
•  Bu sezon lig daha çekişmeli mi ? Bu konuya birkaç şekilde bakabiliriz. Öncelikle son 17 sezonda ilk yarıyı birinci bitiren takımların puanlarına bakalım. En yüksek 45 puan (05/06 FB), en düşük 33 puan (12/13 GS) ortalama ise 39 puanın üzerinde gözüküyor. Bu sezonun 36 puanı en düşük ikinci sezon. Yani puan kayıplarının görece daha fazla olduğu bir sezon. Bir diğer değerlendirme mesela birinci ile beşinci arasındaki puan farkı olabilir. Bu puan farkının 20’ye kadar çıktığı sezonlar var. Bu sezon puan farkı sadece 6. Farkın daha az olduğu sadece 2 sezon var. 2008/09 sezonunda 4 puan ve 2009/10 sezonunda 5 puan. Bir başka analiz 1’inci ile 2’inci ve 1’inci ile 3’üncü arasındaki puan farkları olabilir. Bu sezonda 1’inci-2’inci farkı 1 ve 1’inci-3’üncü puan farkı 3. Her ikisi de en düşük farklar arasında. Bütün bunlar üst sıralarda hayli çekişmeli bir sezon yaşandığını gösteriyor. İlk 5, son 5 ve ortadaki 8 takım puan ortalamalarına bakıldığında da son 5 takım dışında bu durum gözüküyor.
•  Şampiyonluk için ilk yarıda alınan puanların önemi. Son 17 sezonun 12’sinde şampiyon takımlar ilk yarıda topladıkları puandan fazlasını toplayarak başarılı olmuşlar. 1 kez ilk yarı toplanan puanın aynısı ile, dört kez de ilk yarıda toplanan puandan daha azıyla şampiyon olunmuş. İkinci yarıda daha az puan toplanarak şampiyon olunan sezonların üçünde sezonun ilk yarısında 40’ın üzerinde puan toplanmış. 2006/07 sezonunda FB şampiyon olurken ilk yarı 37 puan elde ederken, ikinci yarıda 33 puan toplamış ve 70 puan ile şampiyon olmuş. Bu en düşük puan ile şampiyon olunan sezon.
•  Şampiyonlar kaçar puan topladı. 2002/03 sezonunda BJK 85 puan ile şampiyon olurken, 2006/07 sezonunda ise FB 70 puan ile şampiyon olmuştu. 17 sezonun ortalaması 77 puan. İkinci yarıda toplanan puanlara bakıldığında, çok özel bir durum olmadıkça şampiyonluk için en az 40 puan veya üstü gerektiği görülüyor. Bütün bu analizler şampiyonluğun 75 – 79 puan arasında bir puan ile gerçekleşmesinin büyük olasılık olduğuna işaret ediyor.
• Galatasaray’ın şampiyonluk şansı nedir ? Kadro, devre arası transferler, sakatlıklar, hoca, hakemler, yönetim gibi pek çok matematiğe sığdıramayacağımız faktörleri dikkate almadan, sadece matematik ve istatistik açısından baktığımızı bir kez daha vurgulayalım.
• Galatasaray’ın ilk yarıyı ikinci olarak bitirmiş olması nedeniyle şampiyonluk şansı hayli yüksek. Son 17 sezondaki 6 şampiyonluğunun 3’ünde 2’incilik ve 3’üncülükten gelerek şampiyonluğu kapmıştı.
• Birinci sıradaki rakibinden sadece 1 puan geride olması (ikili averajı da dahil edip 2 puan diyelim) çok büyük bir dezavantaj değil. Daha büyük farklar bile kapanabiliyor.
• Birinci sıradaki rakibinin daha önce şampiyonluk yaşamamış olması bir avantajdır. (bkz. Geçen yıl, 2007/08 ve 2008/09’da Sivas gibi.
•  Şampiyonluk için ikinci yarıda en az 40 puan toplamak gerekmektedir. Alınabilecek en yüksek puan 51 olduğuna göre 11 puandan daha fazla kaybedilmemelidir.  Bunun karşılığı 1 mağlubiyet 4 beraberlik veya 3 mağlubiyet 1 beraberlik demektir. Yani 12-13 galibiyet gerekiyor.
• 12-13 galibiyet için oldukça avantajlı bir fikstüre sahibiz. Şampiyonluk adaylarından üçü ile evimizde oynayacağız. Ama FB, Kayseri, Sivas ve Göztepe gibi önemli deplasmanlarımız da var. Unutmayalım ki bu sezon tüm takımlar görece daha zayıf takımlara ciddi puan kayıpları yaşadılar. Kazanılamayan "görece" kolay maç avantajın dezavantaja dönmesi demek.
• Son söz. Heyecanlı bir ikinci yarı bizi bekliyor.